İKTİSAT SERVİSİTL buharlaşıp artırımlar sürerken 4 bin 250 lira olarak belirlenen minimum fiyattan vergi alınmayacağına yönelik Çalışma Bakanı’nın kelamları milyonları umutlandırdı. Bu kapsamda, örneğin 5 bin lira kazanan çalışanın mkent aydın haberlerişının 4 bin 250 liraya kada…
İKTİSAT SERVİSİ
TL buharlaşıp artırımlar sürerken 4 bin 250 lira olarak belirlenen minimum fiyattan vergi alınmayacağına yönelik Çalışma Bakanı’nın kelamları milyonları umutlandırdı. Bu kapsamda, örneğin 5 bin lira kazanan çalışanın mkent aydın haberlerişının 4 bin 250 liraya kadarlık kısmından vergi alınmayacağı bildirildi. Lakin yasa tasarısında farklı tablo oluştuğu gündeme yansıdı. Taslakta taban sayısının üstüne çıkan fiyatların tamamı üzerinden vergi alınacağı yer aldı.
BU TÜRLÜ HAYATA GEÇERSE TÜRKİYE TABAN ÜCRETLİLER ÜLKESİ OLUR
Toplumsal medyada ‘Bu işin aslı nedir?’ soruları yöneltildi. Uzmanlar patronun sıfır vergiyi gözeteceğini bunun istihdama olumsuz yansıyabileceğini kaydetti. Bu istikamette bir yaklaşıma devletin yarar elde edemeyeceğinin de altını çizildi. ‘Tüm çalışanların minimum fiyat fiyatı kadar gelirini vergi dışı bırakmak yerine yalnızca minimum ücretliler vergi dışı bırakılırsa herkes kağıt üzerinde minimum fiyatlı gösterilir. Ülke taban fiyatlı olur’ paylaşımları yapıldı.
Vergide minimum muafiyet
Minimum fiyatta vergi muafiyeti sonlu kaldı. Çalışma Bakanı Alım yaptığı açıklamada tüm personellerin fiyatlarının, minimum fiyata kadar olan kısımının vergi dışı kalacağını aktarmıştı. Fakat kanun teklifinde vergi muafiyetinin tüm fiyatları kapsamadığı konu bahis oldu.. Kanun teklifinde yalnızca minimum fiyat alanların vergiden muaf olacakları ve net olan 4 bin 253 liranın üstünde fiyat alanların vergiye tabi olacakları belirtildi. Doç.Dr. Murat Batı, bu durumun kayıt dışı fiyatları arttıracağını bunun önüne geçmek için de tüm fiyatların brüt taban fiyat kadar olan kısmının vergi istisnasına tabi tutulması gerektiğini belirtti.
Birçok patron taban fiyattaki yüzde 50 artışa vergi muafiyeti nedeniyle dayanak verdi. Minimum fiyat açıklandıktan sonra Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım yaptığı açıklamada ‘’Tüm çalışanlarımızın taban ücretlilerinin gelir ve damga vergileri kaldırılacaktır’’ sözlerini kullandı. Lakin Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulan kanun teklifinde Bakan’ın tersine vergi muafiyetinin tüm fiyatları kapsamadığı konu bahis oldu.. Kanun teklifinde yalnızca minimum fiyat alanların vergiden muaf olacakları ve net olan 4 bin 253 liranın üstünde fiyat alanların vergiye tabi olacakları belirtildi. Kanun teklifinde brüt fiyatı taban fiyatın üzerinde olan ücretlilerin vergiye tabi olduğu ve vergi kesintisiyle oluşacak farkların Taban Geçim İndirimi (AGİ) ile tamamlanmasına hükmedildi. Buna nazaran aylık brüt fiyatı, brüt minimum fiyatı (5.004 TL) aşanlar gelir vergisine, damga vergisine tabi tutulacak fakat eline geçecek fiyat minimum ücretlinin net fiyatı olan 4 bin 253 TL’nin altında kalırsa bu fark AGİ ile tamamlanacağı belirtildi. Bu kapsamda aylık brüt taban fiyatı 5 bin 4 TL’yi aşan tüm fiyatlar istisnaya tabi tutulmayacak ve bu şahıslar gelir ve damga vergisi ödeyecekler.
Mevzuya ait Karar Gazetesi’ne değerlendirmede bulunan Doç. Dr Murat Batı Mesai fiyatları, ikramiye, ödül, tıpkı yardım ve gibisi isimlerle fiyat sayılan ödemelerle ilgili kesin bir şey olmadığını belirtti. Kesin olan tek şeyin verilen fiyatın brüt olan 5 bin 4 TL’yi minimum fiyatı aşması durumunda vergiye tabi tutulacağını aktaran Doç. Dr. Batı ‘’Asgari fiyatta kayıtdışılık kesin artacak. Mesai fiyatları üzere fiyatların hiç biri net değil. Kesin olan bir şey var verilen fiyat 5 bin 4 TL’yi geçse ki verilen mesai fiyatı bile olsa vergi ödemesine giriyor. Şu an SGK 2021 Eylül raporuna nazaran Türkiye’de 22milyon 560 bin çalışan var. Bu kadar çalışanların bir kısmı taban fiyatın üstünde mkent aydın haberleriş alıyor. Minimum fiyatın 15 lira bile üstünden fiyat veren bir patronun maliyeti 1 bin 100 ila 1 bin 150 lira artıyor. Kayıtdışılığın önüne geçmenin de tek yolu taban fiyata kadar olan kısma kadar herkesi vergiden muaf tutmak’’ tabirlerini kullandı.
ÇIKARA NAZARAN VERGİ VERİLEN BİR SİSTEM GÜÇ DEĞİL
Uzun yıllardır istenen ve beklenen bir düzenleme olan taban fiyatın vergi dışı bırakılmasını kıymetlendiren İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Maliye Kısmı Öğretim Vazifelisi Prof.Dr. Binhan Elif Yılmaz vergi istisnasının tüm ücretliler için geçerli olmamasını hayal kırıklığıyla sonuçlandığını belirtti. Yılmaz yaptığı değerlendirmede ‘’Kanun Teklifinin 3. hususunda, taban fiyat üzerinde fiyat alıp (örneğin 5.250 TL) istisnadan faydalanmadığı için fiyatı minimum fiyatın altına düşenler için, ortadaki farkın AGİ eği ile kapatılarak, net fiyatın taban fiyatın altına düşmesinin önleneceği tabir edilmektedir. Hasebiyle vergi istisnasının tüm ücretliler için geçerli olabileceği beklentisi hayal kırıklığı ile sonuçlanmaktadır. Bu bahiste ne yapılabilir? Anayasal vergileme birincielerine uygun ve kayıt dışılığı beslemeyecek bir düzenleme için GVK unsur 103’e nazaran artan oranlı gelir vergisi tarifesinde bir yasal düzenlemeye gidilmesi, brüt 5 bin 4 TL’ye kadar olan tüm fiyatlar için gelir vergisi tarifesine yüzde 0 vergi oranı eklenmesi gerekmektedir. İki yıl evvel “çok kazananın çok vergi ödemesi” için en üst gelir dilimindekiler için tarifeye yüzde 40’lık vergi oranı eklenmişti. Artık yapılacak düzenlemeyle, yalnızca hayatını idame ettirecek gelire sahip olanların vergi ödemediği, ayrıyeten gelir arttıkça da marjinal vergi oranının artarak az kazananın az, çok kazananın çok vergi ödediği bir tarifeye sahip olmak hiç de sıkıntı değil’’ Sözlerini kullandı.
‘ÜLKENİN TAMAMI MİNİMUM FİYATLI OLACAK’
Hükümetin minimum fiyata yüzde 50 oranında artırım yapmasıyla birlikte Türkiye’de ortalama fiyatın minimum fiyat seviyesinde seyredeceğine ait tasalar büyüdü. Vergi uzmanları teklifin bu haliyle yasalaşması halinde ülkenin tamamının taban fiyatlı olacağı ikazında bulunuyor. Toplumsal internet hesabından açıklama yapan Vergi Uzmanı Ozan Bingöl ‘’Teklif bu haliyle yasalaşırsa ülkenin yarısı değil, artık tamamı taban fiyatlı olur! Tüm çalışanların minimum fiyat fiyatına kadarki mkent aydın haberlerişları gelir vergisi ve damga vergisinden istisna tutulmazsa önümüzdeki yıl tüm bordolular kâğıt üzerinde taban fiyatlı olabilir!’’ tabirlerini kullandı.
