Son devirde Türkiye’de organ bağışı konusunda epey büyük ataklar yapılmıştır. Hastalıklara karşı uygulanan bütün tedavi yollarına rağmen kâfi ve uygun fonksiyon gösteremeyen organın bertaraf edilerek tıpkı organın donörden alıcıya nakledilmesiyle org…
Son periyotta Türkiye’de organ bağışı konusunda epey büyük atılımlar yapılmıştır. Hastalıklara karşı uygulanan bütün tedavi tekniklerine rağmen kâfi ve uygun fonksiyon gösteremeyen organın bertaraf edilerek birebir organın donörden alıcıya nakledilmesiyle organ nakli sağlanmış olur. Organ nakli ile kişinin hayat kalitesinin yükseltilmesi hedeflenir. Ekseriyetle kronik organ yetmezliği üzere hayati hususlardan muzdarip şahıslar için epey kıymetlidir.
ORGAN NAKLİ KİMLERE YAPILIR?
Organ nakli iki biçimde yapılır; canlıdan canlıya yahut beyin mevti gerçekleşen şahıslardan yani ‘kadavradan’ canlıya yapılan nakillerdir.
Kişi hastanenin rastgele bir kliniğinde ölmüş olsa bile, teneffüs crehberaydin.comzına bağlı değilse ve beyin mevti olmamışsa bu bireylerden organ nakli yapılamaz.
Organ bağışlanacak hastalar öncelikle kan kümesi ahengine, daha sonrada doku kümesi ahengine nazaran belirlenir.
Ulusal bekleme listesinde yer alan şahısların, kan ve doku ahenginun bununla bir arada ayrıyeten tıbbi ivedilik durumu da göz önünde bulundurulur.
Irk, din, zengin-fakir ayrımı yapılmaz.
2238 sayılı yasaya nazaran, 18 yaşını doldurmuş, akli istikrarı yerinde olan her birey organ bağışında bulunabilir.
Bağış yapılabilecek yerler; devlet hastaneleri ve birtakım büyük özel hastaneler, sıhhat ocakları-sağlık küme başkanlıkları, sıhhat müdürlükleri, organ nakli yapan merkezler, mevzu ile ilgili çalışma yürüten dernek ve vakıflardır. Bu mercilere başvuran herkese yaklaşık beş dakika içerisinde organ bağış kartı verilmektedir.
Organ nakli sırf beyin mevti gerçekleşmiş bireylerden yapılır.
Türkiye’nin her köşesinde, teneffüs crehberaydin.comzına bağlı olarak hayatını yitirmiş kişinin yakınlarına, organ bağış kartı olsun ya da olmasın kesinlikle organ nakli koordinatörleri tarafından bilgi verilip fikirleri alınır. Yaklaşımları olumlu ise yazılı onay alınarak bu şahıslardan organ nakli yapılır. Kişinin kartı olsa dahi aileden kesinlikle yazılı onay alınır. Bu, yasal bir mecburilik değildir fakat toplumun hassasiyetleri ve etik kıymetler göz önünde bulundurulur.
ORGAN BAĞIŞ KARTI NEDİR?
Organ ve doku bağış kartı, üzerinde “Ölümümden sonra aşağıda işaretli organlarımı, bir oburunun yaşamasına yardımcı olmak gayesiyle bağışlıyorum” onay metninin, bağışlanacak organ isimlerinin ve şahsî bilgilerin yer aldığı, organ bağışı için bir istek kimliğidir.
Organ bağış kartını iki şahit eşliğinde doldurup imzalamak kafidir.
Bağışlanmış olan organın uygunluğu organ bağışlayan bireyde beyin mevti gerçekleştikten sonra araştırılır.
Organlarını bağışlayan şahısların bu bahiste aileleri ve yakın etraflarını bilgilendirmeleri daha sonra çıkabilecek sorunları önlemek açısından ve beyin vefatından sonra bağışçı olabilme durumu ile ilgili yapılacak görüşmede karar verme sürecini etkilemesi açısından yararlı olacaktır.
HANGİ ORGANLARIN NAKLİ YAPILIR?
* Böbrek
* Pankreas
* Karaciğer
* Kalp
* İnce Bağırsak
HANGİ DOKULARIN NAKLİ YAPILIR?
* Kornea
* Kemik İliği
* Tendon
* Kalp Kapağı
* Deri
* Kemik
* Yüz ve Saçlı Deri
* Ekstremiteler
ORGAN BAĞIŞININ DİNİ İSTİKAMETTEN SAKINCASI VAR MI?
Diyanet İşleri Başkanlığı Din İşleri Yüksek Şurası, 06.03.1980 tarih ve 396 sayılı kararı ile organ naklinin caiz olduğunu açıklamıştır.
Kuran-ı Kerim’de, Maide Müddeti, 32. Ayet’te; “Kim bir beşere hayat verirse tüm insanlara hayat vermişçesine sevap kazanır” yazmaktadır. Bu söz organ bağışına da ışık tutmaktadır.
Diyanet İşleri Başkanlığı Kararı’nda;
* Zaruret halinin bulunması, hastanın hayatını yahut hayati bir organını kurtarmak için, bundan öteki dermanı olmadığının mesleksel ehliyet ve dürüstlüğüne güvenilen bir tabip tarafından tespit edilmesi,
* Doku ve organı alınacak kişinin bu sürecin yapılmış olduğu sırada ölmüş olması,
* Toplumun huzur ve sisteminin bozulmaması bakımından organ ve dokusu alınacak kişinin sıhhatinde buna müsaade vermiş olması yahut hayatta iken tersine bir beyanı olmamak kuralıyla, yakınlarının isteğinin sağlanması
* Alınacak organ yahut doku karşılığında hiçbir biçimde fiyat alınmaması,
* Tedavisi yapılacak hastanın da kendisine yapılacak olan bu nakle razı olması gerekir unsurları yer almaktadır.
26 BİN 814 KİŞİ ORGAN NAKLİ BEKLİYOR
Türkiye’de, 2021 yılı prestijiyle, 2 bin 376 kişi karaciğer, 22 bin 775 kişi böbrek, 1290 kişi kalp, 285 kişi pankreas, 157 kişi akciğer, 8 kişi böbrek-pankreas, 2 kişi kalp kapağı, 1 kişi ince bağırsak olmak üzere toplam 26 bin 894 kişi organ nakli bekliyor.
