Rusya ile yaşanan Donbas tansiyonu, tehdit altındaki Ukrayna’nın ‘NATO’ya üyelik’ bildirisiyle yeni evreye geçti. NATO-Rusya Kurulu iki yıl sonra birinci sefer toplandı. Lakin müzakere masasından sonuç çıkmadı. ABD, Kiev’e kapıların açık olduğunu belirtti. Kritik…
Rusya ile yaşanan Donbas tansiyonu, tehdit altındaki Ukrayna’nın ‘NATO’ya üyelik’ bildirisiyle yeni evreye geçti. NATO-Rusya Kurulu iki yıl sonra birinci sefer toplandı. Fakat müzakere masasından sonuç çıkmadı. ABD, Kiev’e kapıların açık olduğunu belirtti. Kritik hamleyi kırmızı çizgi olarak gören Moskova ‘Batı almayacağız tkent aydın haberlerihhütü versin’ talebinde bulundu, hudutta 10 bin askerle tatbikat başlattı.
‘BIRAKIRSAK MOSKOVA TESİRİNE GİRER ALIRSAK İŞGALE MÜNASEBET OLUR’
AGİT Lideri, savaş riskinin son 30 yılda olmadığı kadar büyüdüğünü belirtti. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg de “Silahlı çatışma riski var” dedi. Uzmanlar Rusya’nın, Donbas’taki ayrılıkçıları kullanarak Kırım gibisi bir işgal planını masaya koyduğuna dikkat çekti. Batı ise ‘Kiev bırakılırsa Rusya’nın kucağına düşer, NATO’ya alınırsa işgale davetiye olur’ çıkmazıyla karşı karşıya kaldı.
HUDUTTA TANKLI TOPLU BİLDİRİ
Gerginliği düşürmek için yapılan görüşmeler sonuç vermezken Rusya’nın Ukrayna hududunda 10 bin askerle tatbikat yapması ipleri tekrar gerdi. Putin’in Küba’ya nükleer füze taşınması ve kritik tesislere siber atak seçeneklerini de çekmecesinde tuttuğu öne sürüldü.
UKRAYNA’DA RUS RULETİ
NATO’nun Ukrayna’ya açık kapı siyasetinden taviz vermemesi üzerine Rusya’nın jeopolitik oyunda elini ne kadar yükseltebileceği tartışılıyor. Kremlin, geçen haftaki diplomasi maratonu sonrası NATO’ya yazılı teminat için bir hafta mühlet verip birebir gün Ukrayna hududunda dev tatbikat başlatmıştı. Batı ise ikinci bir Kırım ihtimaline karşı çok sert ekonomik yaptırımlar kozunu ileri sürerken, Rusya’nın askeri harekatın bununla bir arada ayrıyeten siber taarruzlar ve nükleer füzeleri kaydırma üzere daha ‘ince’ planları da olduğu belirtiliyor.
Eski bir KGB casusu olan Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin NATO’nun Ukrayna’yı içine alarak eski Sovyet sonlarını aşma ihtimaline karşı jeopolitik oyunda riski güzelce yükseltmeye hazır olduğunu gösterdi. Geçen hafta ABD ve Rusya’nın üst seviye yetkilileri, Ukrayna’daki son durumdan nükleer silahların denetimine, siber cürümlerden NATO’nun doğuya hakikat genişlemesine dek birçok mevzuyu görüşse de masadan kalktıklarında tansiyon daha da yükselmişti.
Özetle Rusya NATO’nun Ukrayna’ya açık kapı siyasetinden vazgeçmesi ve ittifaka 1997’den sonra katılan doğu ve orta Avrupa’daki ülkelerde NATO askeri fkent aydın haberleriliyetlerinin sona erdirilmesini istiyordu. NATO’nun ise katiyen taviz vermemesi üzerine Kremlin, Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un ağzından ‘Artık sabrımız kalmadı’ deyip Batılı ülkelerden NATO’nun doğuya yanlışsız genişlemeyeceğine dair yazılı bir cevap talep etti ve bunun için bir hafta müddet verdi.
Bu bildirisi verdiği 14 Ocak günü de Ukrayna hududunda 10 bin askerlik tatbikata başlayan Rusya diplomasiyi askeri güç gösterisiyle zorlamaya başladı.
Akabinde Amerikan basınında çıkan haberler Rusya’nın yalnızca Ukrayna’nın hududunda askeri yığınakla kalmayıp daha ‘ince’ planlar yaptığını tez etti. New York Times gazetesine nazaran Rus yetkililer, Batı’nın güvenlik taleplerini yerine getirmemesi durumunda Moskova’nın nükleer füzeleri ABD kıyı şeridine yakın yerlere yerleştirmek üzere tedbirler alabileceğini ima etti.
Gazete, Cenevre’deki görüşmelerde Rusya’yı temsil eden Rus Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Ryabkov’un, “Küba yahut Venezuela’ya Rus askeri gücü konuşlandırma gündemde mi” sorusuna, “Hiçbir şeyi onaylamak ya da göz gerisi etmek istemiyorum” kelamlarını hatırlattı.
New York Times, bunun dışında Moskova’nın ABD’nin altyapısına yönelik tesirli siber hücumlar gerçekleştirebileceğini de yazdı. Gerçekten Ukrayna’nın geçen cuma gününden bu yana yaşadığı siber akınlar da bunun bir kanıtı olarak görülüyor. Amerikan Microsoft şirketi, geçen cuma Ukrayna devlet kurumlarını etkileyen siber hücumun başlangıçta düşünülenden daha büyük ziyana yol açmış olabileceği ihtarında bulundu.
Şirketin açıklamasında sanılandan fazla kuruluşun ataktan etkilendiği, bunun Ukrayna devletinin dijital altyapısı için yıkıcı sonuçları olabileceği kaydedildi. Kiev idaresi, hücumun ardında Rusya’nın olduğunu argüman ediyor.
Uzmanlar Putin’in misal siber taarruzları hacker ordusuyla Batı’nın kritik tesislerine de yöneltebileceğinden bahsediyor. Bir Sovyet cumhuriyeti olmadan evvel yüzyıllar boyunca Rus imparatorluğunun bir kesimi olan Ukrayna, 1991’de SSCB’nin dağılmasıyla bağımsızlığını kazandı.
Kremlin yanlısı Ukrayna Devlet Lideri Viktor Yanukoviç’in Moskova ile daha yakın münasebetler lehine, Avrupa Birliği ile bir paydaşlık muahedesini reddetme kararı, 2014’te devrilmesiyle sonuçlanan kitlesel protestolara yol açtı. Rusya buna Ukrayna’nın Kırım Yarımadası’nı ilhak ederek ve Ukrayna’nın doğusunda patlak veren ayrılıkçı ayaklanmaya tartısını koyarak karşılık verdi.
Ukrayna’nın doğusunda Donbas olarak bilinen sanayi bölgesini harabeye çeviren çatışmalarda 14 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Fransa ve Almanya’nın aracılık ettiği 2015 barış mutabakatı, büyük çaplı çatışmaların sona ermesine yardımcı oldu. 2021 başlarında, doğuda ateşkes ihlallerinde ani bir artış ve Ukrayna yakınlarındaki Rus askeri yığınağı savaş dehşetlerini güzelce körükledi.
NATO’DAN KİEV’E SİBER DAYANAK
NATO ile Ukrayna ortasında Ukrayna’nın devlet kurumlarına düzenlenen siber taarruzların akabinde geliştirilmiş teknolojik iş birliği mutabakatı imzalandı.
NATO’dan yapılan açıklamaya nazaran, bugün imzalanan dokümanla iki taraf ortasındaki teknoloji projeleri üzerindeki iş birliğinin devamını öngören mutabakat muhtırası yenilendi. Muahede kapsamında NATO uzmanlarının komuta, denetim, irtibat ve bilgisayar sistemlerindeki kabiliyet geliştirmede NATO uygulamalarının paylaşılmasını öngören “Bilgi Paylaşımı Girişimi” de bulunuyor. Muahedeyi imzalayan NATO İrtibat ve Bilgi Ajansı Genel Müdürü Ludwig Decamps, yenilenen mutabakatla NATO’nun Ukrayna’ya bilgi teknolojilerinin ve irtibat hizmetlerinin modernize edilmesinde verdiği dayanağın derinleştirileceğini belirtti.