OYUN DALINA YATIRIM SON BİR YIL İÇİNDE 20 KAT ARTTITeknoloji şirketi Getir’in pahası, yabancı yatırımlarla bir milyar doları aştı. Çevrimiçi alışveriş platformu Trendyol, pahası 10 milyar doları aşan şirketler için kullanılan ‘decacorn’ tarifine sahip …
OYUN BÖLÜMÜNE YATIRIM SON BİR YIL İÇİNDE 20 KAT ARTTI
Teknoloji şirketi Getir’in pahası, yabancı yatırımlarla bir milyar doları aştı. Çevrimiçi alışveriş platformu Trendyol, bedeli 10 milyar doları aşan şirketler için kullanılan ‘decacorn’ tarifine sahip birinci Türk teknoloji şirketi oldu. Oyun bölümünde de dikkat çeken muvaffakiyet geldi. Türk oyun firmaları Gram Games ile Peak Games aldıkları yabancı yatırımla ‘milyar dolar’ ligine çıktı. Oyun bölümüne yatırım bir yılda 20 kat arttı.
GENÇLER YURT DIŞINDA YATIRIMCI ARAMAK ZORUNDA KALMASIN
Türkiye, oyunda ABD ve Çin’den sonra dünyada üçüncü oldu. Bilişim Vadisi Genel Müdürü Serdar İbrahimcioğlu “Türkiye’nin oyun pazarındaki yüzde 1’lik hissesini yüzde 5’e çıkarmayı hedefliyoruz. Bir ihraç eseri haline gelen bu alanda hissemizi artırabiliriz” dedi. Projelerini geliştirebilmek için finans bulamayan gençlerin tahlili yurt dışında aradığını belirten uzmanlar ‘iyi fikirler’in önündeki manilerin kaldırılması daveti yaptı.
OYUN PAZARI KREDİSİZLİĞE KARŞIN BÜYÜYOR
Dijital oyun kesimi dünyada her yıl katlanarak büyüyor. Türkiye’de dijital yatırımlara yerli takviye az da olsa dal sürat kesmiyor. Türk oyun şirketleri, startup teşebbüsleri aldıkları milyarlarca dolar yatırım ile unicorn ve decacorn unvanı elde ederek dünya devi şirketler ortasına girdi. Türkiye’nin dünya oyun hissesini yüzde 5’lere çıkarmayı amaçladıklarını belirten Bilişim Vadisi Genel Müdürü Serdar İbrahimcioğlu, ‘’Kilogram başı ihracat pahasını en rahat artırabileceğiniz bir alandayız’’ dedi.
Oyun dalındaki büyüme, kimi ülkelerde başkalarına göre daha yüksek bir ivme ile gerçekleşiyor. Türk oyun bölümü pandemiyle bir arada büyük bir ivme yakaladı. Birinci unicorn’unu pandemi devrinde çıkaran bölümün büyümesinin sürat kesmeden devam etmesi bekleniyor. ABD’li Zynga’nın, Türk oyun şirketi Peak Games’i 2020’de 1.8 milyar dolara satın alması, şirketi “unicornlar ligi”ne taşıdı. Ayrıyeten taşınabilir oyun kesiminin devlerinden Peak, Türkiye tarihinin en pahalı şirketleri ortasına girmiş oldu. Bu ve gibisi satın almalardaki şirketler hâlâ Türkiye’de f kent aydın haberleri liyet gösteriyor ve önemli bir istihdam sağlıyor.
Yerli sermayenin dayanağı çok az olmasına yabancı yatırımcılar da gözlerini bilhassa son 2 yılda Türk oyun dalına çevirmiş durumda. Türkiye’nin dünya oyun hissesini yüzde 1’den yüzde 5’lere çıkarmayı amaçladıklarını belirten Bilişim Vadisi Genel Müdürü Serdar İbrahimcioğlu, “Gençler bu alana ilgi duyuyor. Bu alanda bir şeyler yapmak istediğini biz gözlemleyebiliyoruz. Bunun birkaç temel sebebi var ancak en kıymetlisi katma kıymetli ve eğlenceli bir iş. Tabir yerindeyse ‘eğlenerek öğrenelim’ lafını tam olarak oyun geliştirme ekosisteminde görüyoruz” dedi. Katma kıymetli işlerin oranını artırmak istediklerini lisana getiren İbrahimcioğlu, bilişim dünyasındaki her işin bakıldığında gerçek manada birer eser ve ihraç eseri olduğunu tabir ederek “Kilogram başı ihracat bedelini en rahat artırabileceğiniz bir alandayız. Bu alan ihracat manasında da kolaylaştırıcı bir alan. Bugün oyunlarını yükleyebiliyor, anlık olarak Bayburt’un köyünden Amerika’da oyununuzu oynatabiliyorsunuz. Böylesine ihracat alanında eser geliştirip, bu eserlerden kazanım elde etmek bizim de gayelerimiz ortasında. Bunu elimizden geldiğince nitelikli olmak kaydıyla tabana yayarak, buradaki katma pahası artırmak istiyoruz” diye konuştu. Projelerini geliştirebilmek için finans bulamayan gençlerin tahlili yurt dışında aradığını belirten uzmanlar ‘iyi fikirler’in önündeki pürüzlerin kaldırılması daveti yaptı.
TÜRKİYE’NİN BİRİNCİ DECACORN’U AÇIK KAYNAK PLATFORMU’NDA
Trendyol, 1,5 milyar dolarlık yeni yatırım tipiyle değerlemesini 16,5 milyar dolara çıkararak ‘Decacorn’ tarifine sahip birinci Türk teknoloji şirketi oldu. Yazılım ekosistemini geliştirmeye amaçlayan Türkiye Açık Kaynak Platformu’na bir dayanak de teknoloji şirketi Trendyol’dan geldi. Türkiye’nin 10 milyar dolar üzerinde değerlemeye ulaşan birinci decacorn’u olan Trendyol, Türkiye Açık Kaynak Platformu’nun destekçileri ortasında yer aldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TEKNOFEST Karadeniz’in açılış gününde tüm yazılım ve teknolojileri Türk mühendislerinin imzasını taşıyan Trendyol’a Platin plus teşekkür plaketini verdi. Trendyol, platformun kurduğu Ekol 42 okulları başta olmak üzere açık kaynak yazılım projelerine takviye sağlayacak. Bu okullarda eğitim gören öğrencileri istihdam edecek.
GETİR AVRUPA’NIN SÜRATLİ TESLİMATTA EN BÜYÜĞÜ
Türkiye’nin globalde en süratli büyüyen süratli teslimat teşebbüslerinden İstanbul merkezli Getir, çıktığı yeni yatırım cinsinde 11,8 milyar dolar değerlemeye ulaştı. Şirketten yapılan açıklamaya nazaran; geçen yıl mart ayında unicorn unvanını alan Getir, bir yıl üzere kısa müddette ulaştığı değerleme ile 10 milyar dolar barajını aşarak süratli market eserleri teslimatı bölümünde Avrupa’nın birinci decacorn’u oldu. Getir’in bununla bir arada ayrıyeten dünyanın en değerli teknoloji şirketlerinin süreç gördüğü Nasdaq borsasında halka açılan birinci Türk şirketi Hepsiburada oldu. Türkiye’nin başarılı oyun teşebbüsleri ortasına katılmayı hedefleyen Agave Games oyun stüdyosu ise 7 milyon dolar fon topladı. İstanbul merkezli firma, 2021 yılında dört lise arkadaşı tarafından kurularak Balderton Capital ve Felix Capital liderliğinde yönetilen tohum basamağı yatırımında, Apple ve Android taşınabilir crehberaydin.comzları için birinci gündelik bulmaca usulü oyununun gelişimini desteklemek için Avrupalı yatırımcılardan fon toplamaya başlamıştı.
YATIRIMLAR BİR YILDA 20 KAT ARTTI
Türkiye’de de oyun sanayisine yatırımlar son 10 yılda yükselişe geçti. 2020 yılında yatırımlar 13,1 milyon dolarken bu meblağ 2021 yılında 266 milyon dolara yükseldi. Yani bölüme yatırım 1 yılda yaklaşık 20 kat arttı. Böylelikle 2021 yılında oyun sanayisi en çok yatırım alan dal oldu. Teşebbüs dünyasındaki toplam yatırımın da yaklaşık her 4 dolarından 1’i yeniden oyuna yapıldı. Oyun dalının lokal piyasa hacmi 1 milyar doları aşarken, tasarlanan oyunlar dünya çapındaki rakiplerle yarışıyor. Lakin aylarca geliştirilen oyunlar rekabete kurban gidebiliyor, bütün emekler çöpe dönüşebiliyor. Bu nedenle, genç nüfusu, tutkusu ve motivasyonuyla oyun dalında tüm dünyanın ilgisini çeken Türkiye’de uzmanlaşmaya yönelik üniversite eğitimlerinin sayısı artıyor.
OVP’DE HEM KUR HEM DE BÜTÇE AÇIĞI YÜKSELDİ
2023-2025 devri ekonomik maksatları kapsayan Orta Vadeli Program açıklandı. OVP’de 2025 yılı sonunda büyüme maksadı yüzde 5, enflasyon oranın yüzde 9,9 beklenirken, 2022 için ortalama kur 16.61, 2023 için ise 21,50 olarak belirlendi. OVP’de dikkat çeken başka öteki bir data bütçe açığı kestirimi oldu. Programa nazaran bütçe açığı iddiası, 461.2 milyar TL’ye yükseltildi.
Türkiye iktisadının 2023-2025 periyoduna ait yol haritası niteliği taşıyan yeni Orta Vadeli Program (OVP) Resmi Gazete’nin tekrarlanmış sayısında yayımlandı. 2023 büyüme gayesi yüzde 5, 2024 ve 2025 büyüme amacı yüzde 5.5 olarak belirlendi. 2022 enflasyon amacı yüzde 65 oldu. Enflasyon gayesi 2023’te yüzde 24.9, 2024’te yüzde 13.8, 2025’te yüzde 9.9 olarak açıklandı. Enflasyonun 2025 sonunda tek haneye düşmesi hedeflendi. İşsizlik için maksat 2022’de yüzde 10.8 olurken, 2023’te yüzde 10.4, 2024’te yüzde 9.9, 2025’te yüzde 9.6 olarak hedeflendi. Programın cari açık varsayımlarının tamamında üst istikametli artış yapıldığı gözlenirken bu mevzuda global ölçekte nakdî sıkılaşma siyasetlerinin ve jeopolitik risklerin tesirli olacağı belirtildi. 2022-2024 OVP’sinde yüzde 1,5 olarak varsayım edilen 2023 cari açığı yüzde 2,5’a yükseltilirken 2024 yılında yüzde 1 olarak öngörülen oran da yüzde 1,4 olarak revize edildi. Haziran ayında getirilen ek bütçede yıl sonu bütçe açığı 278 milyar 347 milyon TL olarak öngörülmüştü. Buna karşılık, iki ay geçmiş olmasına karşın OVP’de yıl sonu bütçe açığı 461.2 milyar TL’ye yükseltildi. OVP’de 2023 bütçe açığı ise 659 milyar TL olarak öngörüldü. Açık 2023’te GSYH’nin yüzde 14,1’ine kadar yükselecek. OVP bütçe açığı iddiası 461.2 milyar TL’ye yükseltilirken ekonomistler KKM’nin maliyetine dikkat çekti. Ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir yaptığı değerlendirmede ‘’ Bütçe Temmuz’da yenilendi. Vergi ödemeleri vs. derken rekor bütçe fazlası verilmişti. OVP’de ise yıl sonunda 460 milyar TL açık öngörülmüş. O vakit ne demiştik? Birinci yarıda gelirler yüz güldürse de, 2. yarıda masraflar göz yaşartacak! 5 ayda 490 milyar TL açık öngörülmüş OVP’de! Bilhassa Kur Muhafazalı Mevduat ödemeleri, artan faiz ödemeleri ve aşikâr ki seçime gerçek giderken atılacak öbür adımlar var’’ dedi.
‘DIŞ TİCARET BU TÜRLÜ GERÇEKLEŞECEKSE CARİ AÇIĞIN DAHA FAZLA OLMASI GEREKİR’
2023-2025 periyodu ekonomik maksatları kapsayan Orta Vadeli Programı kıymetlendiren TCMB eskibaşekonomisti Hakan Kara ‘’OVP’de 2022 sonu için 105 milyar dolar dış ticaret açığı ve 34 milyar dolar seyahat geliri öngörülmüş. Olabilir, lakin bu kıymetlerle nasıl 47,3 milyar dolar cari açık varsayımına ulaşılmış anlamadım. Turizm ve dış ticaret bu türlü gerçekleşecekse cari açığın çok daha yüksek olması lazım’’ dedi. Programda KKM’ye değinilmediğine dikkat çeken Kara ‘’Bütün sistemi KKM üzerine kur, para siyasetini etkisizleştir; sonra da en temel siyaset metninde KKM sözünü tek bir sefer kullanmayıp enflasyon hedeflemesi yaptığını söyle. Pes’’ paylaşımında bulundu. Prof. Dr. Şenol Babuşcu ise ‘’Orta Vadeli Program’da 2022 yılı ortalama dolar kuru 16,62 TL öngörülmekte. Bu durumda yılsonu dolar kuru 19 TL civarında olması bekleniyor’’ tabirlerini kullandı.
