Artan döviz kurları ve yüksek enflasyon iğneden ipliğe artırım gelmesine neden olurken, iktisatta resmen ‘kara kışı’ yaşatıyor. Enflasyonun getirdiği ağır yükler alışverişte yeni kurallara ve alışkanlıklara sebep oldu. Pazar tezgahlarına 30-40 liralık etiket …
Artan döviz kurları ve yüksek enflasyon iğneden ipliğe artırım gelmesine neden olurken, iktisatta resmen ‘kara kışı’ yaşatıyor. Enflasyonun getirdiği ağır yükler alışverişte yeni kurallara ve alışkanlıklara sebep oldu. Pazar tezgahlarına 30-40 liralık etiket koymaya çekinen pazarcılar gramla satışa başladı. Market kasalarında anlık yaşanan fiyat değişimleri iade oranlarını fırlatırken, kafe ve restoran ise ısıtıcı ve açılış fiyatı alınmaya başlandı.
ARTIRIMLARIN ALTINDA EZİLEN 10 BİN ESNAF OCAKTA KEPENK KAPATTI
Hükümetin iktisat idaresinde izlediği siyasetler hayat pahalılığını besledi. Ay sonu hesabı yapan milyonlar konut bütçesini denkleştirmek için çabalarken esnaftan iş adamına her kesim sıkıntı günlerin tesirini hissediyor. CHP’li Veli Ağbaba “Yalnızca ocak ayında yüksek faturaların, girdi maliyetlerinin altında ezilen 10 bin 147 esnaf iflas etti” dedi. TÜİK sayılarıyla bile yüzde 50’ye dayanan enflasyon ise alışverişte yeni normlar oluşturdu.
ELEKTRİK FATURALARI BİR YIL İÇİNDE ÜÇ KATTAN FAZLA ARTTI
arkette bütçeyi aşan eserlerin kasada iadesi arttı. Mahalle pazarlarında da zerzevat meyve fiyatı kiloyla değil gramla yazılmaya başlandı. Önemli̇ Ölçüde tepki elektrik faturalarına oldu. İBB, Halk Ekmek fabrikasına geçen eylülde 202 bin lira fatura gelirken ocakta bunun 755 bine çıktığını paylaştı. Kafelerin katlanan faturalar nedeniyle ısıtıcıdan para almaya başladığı, masada ‘harcama sınırı’ koyduğuna ait argümanlar toplumsal medyaya yansıdı.
ENFLASYON CANAVARI ALIŞVERİŞİ DEĞİŞTİRDİ
Türk Lirası’nın kıymet kaybı sürerken, enflasyonun rekor kırması fiyatları eritti. Yapılan artırımlar yılın birinci ayında biterken açlık ve yoksulluk sonu da her geçen gün artıyor. Ekonomik sorunlar vatandaşa adeta ‘kara kışı’ yaşatıyor. İğneden ipliğe peş peşe artırımlar gelirken, enflasyonun ağır yükü alışverişte yeni kurallara ve alışkanlıklara sebep oldu.
Bir çok yerde temel besin eserleri artık gram ile satılıyor. Hali̇ Hazırda Görüleni̇n başında da peynir, et, kuru bakliyat üzere eserler geliyor. Market ve bakkallarda fiyatların yüksek olması, vatandaşları ‘daha uygun’ olduğu için mahalle pazarlarına yöneltti. Fakat yaşanan ekonomik kriz ile birlikte hava sıcaklıklarının da düşmesi, pazar tezgahlarında fiyatları yükseltti.
Pazar tezgahlarında yer alan etiketlerde meyve ve zerzevat fiyatları kiloyla değil, gramla yazılmaya başlandı. Tezgaha 30-40 liralık etiket koymaya çekinen pazarcılar gramla satışa başladı. Pazarlarda salatalık 30, biber 20-25, patlıcan 30, kabak 20 liraya kendine yer buluyor.
Fiyatlar bu türlü olunca tezgahlardaki etiketler de değiştirilmeye başlandı. Esnaf etiketlere kilo fiyatını değil, gram fiyatını yazmaya başladı. Eskişehir’de 25 yıldır pazarcılık yapan Ramazan Altın, hayatı boyunca birinci kere bu türlü bir durumla karşı karşıya kaldığını belirterek “Pazarda durumlar vahim. Fiyatlar yükseldi. Vatandaş birtakım eserleri taneyle alıyor. Birçok eser artık kilogram değil gramla satılıyor. 250 gram ve 500 gram alan çok insan var’’ dedi.
Dünya Gazetesi’nde daha evvel yer alan habere nazaran market kasalarında ise anlık yaşanan fiyat değişimleri iade oranlarını fırlattı. Öte yandan , kafe ve restaurantlar ise ısıtıcı ve açılış fiyatı almaya başladı. Birtakım bölgelerde işletmeler 30-40 TL altında sipariş veren müşterileri kabul etmiyor.
ELEKTRİK FATURALARI BİR YIL İÇİNDE ÜÇ KATTAN FAZLA ARTTI
Market ve pazarın bununla birlikte ayrıyeten güç faturalarına yüzde 100’ün üstünde yansıyan artırım oranları temel besinin üretimini sekteye uğratıyor. Vatandaşın en çok tepki gösterdiği elektrik faturlarına bir tahlil üretilemezken fabrika faturaları astornomik sayılara ulaştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), Halk Ekmek fabrikasına geçen eylülde 202 bin lira fatura gelirken ocakta bunun 755 bine çıktığını paylaştı. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Edirnekapı Halk Ekmek Fabrikası aylık elektrik faturasını açıkladı. Fabrikanın Ekim ayı faturası ile Ocak ayı faturası ortasında neredeyse üç kat fark vardı. İBB iştiraki İHE İdare Konseyi Başkanvekili Özgen Nama, Edirnekapı Halk Ekmek Fabrikası’na gelen 755 bin liralık elektrik faturasını paylaştı. Nama, “Mkent aydın haberlerilesef durum çok vahim” dedi.
TOBB KÜÇÜK İŞLETMELERİN KORUNMASI İÇİN İNDİRİM İSTEDİ
Yüksek gelen elektrik faturalarından yakınan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Lideri Rifat Hisarcıklıoğlu,Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın elektrik faturalarıyla ilgili vatandaşın yükünü hafifletecek yeni adımlar atılacağını söylemesi üzerine açıklama yaptı. Hisarcıklıoğlu toplumsal internet hesabından yaptığı açıklamada “Elektrik fiyatlarıyla ilgili ülke genelinde iş insanlarımızdan da gelen şikâyet ve ezalar karşısında Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’ın açıklamaları olumlu bir gelişme. Talebimiz, elektrik fiyatlarında indirime gidilmesi ve bilhassa küçük işletmelerin korunması” dedi.
30-40 LİRALIK AÇILIŞ FİYATI ALINMAYA BAŞLANDI
Metre Kadarkaresi küçük kafe ve restoranlar artan maliyetler nedeniyle açılış fiyatı sistemine geçiş yaptı. Artan besin, kira, güç ve emekçi maliyetleriyle birlikte birtakım restoran ve kafeler yeni sistemlere başvurmaya başladı.Bazı bölgelerde işletmeler 30-40 TL altında sipariş veren müşterileri kabul etmiyor. Artan güç maliyetleri nedeniyle açık havada oturan müşterilerden ise ısıtıcılar için skent aydın haberlerit başı 5 TL ile 15 TL ortasında fiyat talep ediliyor. Tüm Restoranlar Ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Genel Lideri Ramazan Bingöl artan maliyetler nedeniyle kimi kafe ve restoranların ayakta kalmak için bu sisteme başvurduklarını söyledi. Bloomberg HT’nin haberine nazaran İstanbul’un birtakım semtlerinde metre kadarkaresi küçük olan restoran ve kafeler müşterilerden 30-40 TL’nin altında sipariş kabul etmiyor. O denli ki restoranların ağır skent aydın haberleritlerinde öğlen ve akşam skent aydın haberleritlerinde çay-kahve servisi yapılmıyor.
ARTIRIMLARA DİRENEMEYEN 10 BİN ESNAF KEPENK KAPATTI
CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, ocak ayında 10 bin 147 esnafın iflas ettiğini belirterek, “Salgın önlemleri kapsamında fkent aydın haberleriliyetleri durdurulan, artan döviz kuru ve artan girdi maliyetleri nedeniyle eser alamayan ve yüksek borç altında ezilen esnafımız, gelen yüksek faturalar nedeniyle iflas bayrağını çekmiş durumdadır” dedi. Ağbaba, elektrik ve doğal gaza yapılan artırımlarının esnafı kepenk kapatma noktasına getirdiğini savundu.
Ağbaba, ‘’Bu yılın birinci ayında, esnaf ve sicil gazetesi datalarına nazaran, sicilden ve meslekten terkinini yaparak iflas eden esnaf sayısı 10 bin 147 olarak açıklandı. Ocak ayında 8 bin 662 esnaf sicilden terkinini yaparken bin 885 esnaf ise meslekten terkinini yaparak kepenk kapattı. Türkiye’nin dört bir yanında esnafımıza, bir ay evvelki ödedikleri elektrik faturalarının neredeyse iki katı faturaları gelmeye başladı. 20 bin, 30 bin, hatta ülkenin dört bir yanında 45 bin TL’yi aşan elektrik faturalarına esnafımız isyan etmektedir. Esnafımız neredeyse bir kira parasından daha fazla elektrik ve doğal gaz faturası ödemektedir. Aslında borç kıskacında güç bela ayakta durmaya çalışan esnafımıza bir darbe de iktidar tarafından vurulmuştur. Ocak ayında toplam 10 bin 147 esnaf iflası, gelecek aylardaki toplu iflaslarında ne yazık ki habercisidir’’ diye konuştu.