Karar Gazetesi İktisat müellifi Oğuz Demir, doların düşmesine karşın akaryakıt başta olmak üzere piyasadaki eserlerin fiyatlarında neden düşüş yaşanmadığını açıkladı. Maliyetlerdeki artışlara dikkat çeken Demir, “Bu bir asansör değildir, dolar yükselince fi…
Karar Gazetesi İktisat muharriri Oğuz Demir, doların düşmesine karşın akaryakıt başta olmak üzere piyasadaki eserlerin fiyatlarında neden düşüş yaşanmadığını açıkladı. Maliyetlerdeki artışlara dikkat çeken Demir, “Bu bir asansör değildir, dolar yükselince fiyatlar birden artmadı aslında yavaş yavaş arttı lakin biz bunu süratli hissettik. Dolardaki düşüş ithal mallardaki girdileri düşüreceği için ithal eserlerde fiyat düşüşleri beklenebilir. Akaryakıt da ithal bir eser dolar fikir fiyatların düşmesi gerekiyordu lakin hükümet akaryakıttan alınan ÖTV oranlarını artırınca artırımlar da kaçınılmaz oldu” tabirlerini kullandı.
İşte Demir’in açıklamalarından öne çıkanlar:
DOLAR NİYET FİYATLAR NEDEN DÜŞMEDİ?
Fiyatlar artarken maliyetler arttı fiyatlar da bunun paralel olarak arttı. Burada fiyatların artmasına neden olan yalnızca dolar değil. İthal girdi maliyetleri de arttı fakat artan yalnızca ithal girdi değil yerli girdi maliyetleri de arttı. Fiyatlar aslında yavaş yavaş arttı fakat biz bunu süratli hissettik. Bu bir asansör değil fiyatlar birden artıp birden düşmez. Türkiye İstatistik Kurumu da bunu açıkladı kurum şayet gerçek söylüyorsa maliyetlerin yüzde 55 oranında arttığını maliyetlerin yüzde 21 arttığını söyledi. Burada hala birikmiş bir maliyetin tesiri var. Dolar artınca artan dolar fikir düşen mallar ithal mallardır. Bakın Apple ne yaptı? Dolar düşüşe geçince eserlerinin fiyatını aşağı çekti.
Akaryakıtın fiyatı neden düşmedi zira burada ÖTV’yi devlet artırdı ÖTV artınca dolar düşmesine karşın ithal eser olan akaryakıt fiyatları da dolar düşmesine karşın düşmedi. Şu anda bizim odaklanmamız gereken bahis fiyatların daha da artmamasını sağlamak. Dolar geçen sene bu periyotta 7,5 liraydı artık 11,5 lira hala daha yüzde 40’lık bir marj var. Onun için düşüşü ithal mallarda bekleyebiliriz lakin içinde yerli girdi olan eserlerde beklemek şu an için sıkıntı.
İKTİSAT NORMALLEŞT Mİ?
Türkiye’nin yeni ekonomik modelini de pahalandıran Oğuz Demir, “Ekonominin normalleşmesi” için vakte gereksinim olduğunu söyledi. Dolar Türkiye’de 15 liranın üzerindeyken Türkiye’de şirketler ve gerçek şahıslar tarafından 6,5 milyar dolar alınmış. Artık doları o düzeylerden alan beşerler parayı 3 ay vadeli dövize endeksli TL hesabına yatırmalarını bekleyemeyiz. Bu kitle doların yine doların yükselişe geçmelerini bekleyecektir. Burada dövize endeksli mevduat hesabına kimler para yatırabilir elinde TL’si olup da dövize ve altına yönelmeyi düşünen beşerler yatırabilir lakin orada da ikinci bir kasvet çıktı. Bankalar yüzde 17 siyaset faizinin en fazla yüzde 3 fazlasını verebiliyor dolar artarsa ortayı telafi ediyor ancak direkt TL’ye yöneldiğinde yüzde 23-24 faiz oranları var. O kadar çok baş karıştıran oranlar var ki şu an baş karıştıran vatandaş da ne yapacağını şimdi bilmiyor. O yüzden biz ekonomistler faiz artıralım dedik bu art yollara yönelmeden artık gelinen noktaya baktığımızda faiz tabiatıyla arttı. Türkiye’nin 10 yıllık hazine tahvil faizleri yüzde 24’lere geldi. Kredi faizleri yüzde 30’lara koşuyor.
“BAKAN NEBATİ HİS İNSANI LAKİN İKTİSAT MATEMATİKTİR”
İktisat muharriri Oğuz Demir, Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’nin, “20 Aralık gecesi, dolar bozdurmak için herkes devreye girdi, beşerler dolar bozdurmaya koştu“ açıklamasını “O gece bir sürü insan evet dolar bozdurmak istedi lakin birtakım beşerler taşınabilir crehberaydin.comzlarından dolar bozma süreci yapamadı. Yapabilen yaptı fakat. Burada işin aslı insanların akıllarında soru işareti bırakmamak, şeffaf olmaktır ancak hangi insan o gece skent aydın haberlerit 21:00’da dolar bozdurdu hali hazırda görülenin da açıklanması gerekir. Hiçbirimiz doların artmasını istemiyoruz. Bakan Nebati, his insanı olduğunu “Gözlerime bakar mısınız ne görüyorsunuz?” diyerek gösterdi lakin iktisat matematik işidir bilim işidir. Sayın bakan daha her şeyin üzerinden bir hafta geçmesine karşın televizyon televizyon gezip iktisadın nasıl düzgün yönetildiğini anlatarak beklentiyi yükseltiyor fakat bu tehlikeli bir durum. Ekonomiyi rasyonel olarak yönettiğinizde ve şeffaf olduğunuzda insanları ikna edebilirsiniz” dedi.
