Semih Bişkin / KARAR – 2022 yılı için taban fiyat sayısı bugün belirli oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, minimum fiyatı net 4 bin 250 TL olarak duyurdu. Yeni taban fiyat sayıları sonrası pek çok soru da beraberinde geldi. Toplumsal güvenlik uzmanı Sertaç Sedat Kö…
Semih Bişkin / KARAR – 2022 yılı için taban fiyat sayısı bugün aşikâr oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, minimum fiyatı net 4 bin 250 TL olarak duyurdu. Yeni minimum fiyat sayıları sonrası pek çok soru da beraberinde geldi. Toplumsal güvenlik uzmanı Sertaç Sedat Köksal, taban fiyat artırımı ile ilgili merak edilenleri KARAR için cevapladı.
UYGAR DURUM VE ÇOCUK SAYISI TABAN FİYATI ETKİYECEK Mİ ?
Taban fiyat üzerindeki gelir vergisinin kaldırılmasıyla minimum geçim indirimi de otomatik olarak kalkacaktır. Lakin bu düzenleme evli ve üç çocuk üzeri minimum ücretlilere rastgele bir avantaj sağlamayacaktır. Düzenleme bekâr yahut evli olup iki çocuğa kadar çocuk sahibi olan minimum ücretlilerin fiyatlarında bir artış gerçekleştirmesi planlanmaktadır.tir. Evli ve en az üç çocuk sahibi minimum ücretlilere uygulanan taban geçim indirimi ile zati gelir vergisi ödememektedirler.
MİNİMUM GEÇİM İNDİRİMİ KALDIRILDI MI ?
Taban geçimi indirimi Gelir Vergisi Kanunun 32. unsurunda düzenlenmiştir. Buna nazaran minimum geçim indirimi; fiyatın elde edildiği takvim yılı başında geçerli olan ve sanayi bölümünde çalışan 16 yaşından büyük çalışanlar için uygulanan taban fiyatın yıllık brüt meblağının; mükellefin kendisi için %50’si, çalışmayan ve rastgele bir geliri olmayan eşi için %10’u, çocukların her biri için başka farklı olmak üzere; birinci iki çocuk için %7,5, üçüncü çocuk için %10, başka çocuklar için %5’idir.
Taban fiyattan alınan verginin kaldırılmasıyla mevzuat gereği taban geçim indirimi de rastgele bir düzenlemeye gerek duyulmaksızın uygulamadan kalkmış olacaktır.
TABAN FİYATTAN GELİR VERGİSİ HANGİ METOT İLE KALDIRILACAK ?
Uzun yıllardır tartışması yapılan taban ücretlilerden gelir vergisi uygulamasının kaldırılması 2022 yılı için hayata geçirilecek. Minimum fiyat üzerinden alınan verginin iki prosedürden biri ile kaldırılması beklenmektedir.
Minimum fiyatta gelir ve damga vergisi kaldırılacaktır. Diğer bir söz ile minimum fiyat ödeyen patronlar artık gelir ve damga vergisi kesintisi yapmayacaktır.
Birinci Usul
Aylık gelir vergisi matrahının yıl bazında hesaplanarak 2022 yılı için belirlenecek fiyat gelirleri için gelir vergisi dilimlerinin hesaplanacak bu meblağdan başlatılması olacaktır.
Bilindiği üzere 2021 yılında 0’dan 24.000,00 TL’ye kadar fiyat geliri elde edenlerden yüzde 15 gelir vergisi kesintisi uygulanmaktaydı. Bu tekniğin hayata geçirilmesi ile birinci vergi dilimi 4.253,40 X 12 = 51.040,80 TL hesaplamasıyla 51.040,80 TL’den sonra başlatılacaktır.
Bu usulde fiyat geliri fazla olan çalışanlar ve prim geliri ve fazla mesai fiyatı alan çalışanlar daha erken 51.040,80 TL gelire ulaşacakları için erken aylarda fiyatlarından gelir vergisi kesintisi yapılmaya başlayacaktır.
İkincil Usul
Ülkemizde halrehberaydin.comzırda engelli yakınına bakan ya da engelli raporu bulunan bireyler için de gelir vergisi muafiyetleri uygulanmaktadır. Bu usulde aylık taban fiyat fiyatı kadar gelir ay içerisinde hesaplanacak gelir vergisi matrahından düşülerek kalan meblağ vergilendirilmektedir.
Bu formülün seçilmesi halinde ay içerisinde çalışan ücretlinin ne kadar gelir elde ettiğine bakılmaksızın 4.253,40 TL meblağı gelir vergisi matrahından düşüldükten sonra vergi hesaplaması yapılacaktır.
Örneğin; ay içerisinde 6.000,00 TL brüt fiyat geliri elde eden bir çalışanın fiyatından evvel SGK emekçi ve İşsizlik sigortası personel hisseleri düşüldükten sonra 4.253,40 TL daha düşüldükten sonra kalan fiyat üzerinden belirlenen vergi dilimlerine nazaran gelir vergisi kesintisi uygulanacaktır.
TABAN FİYATTAN DAMGA VERGİSİ HANGİ METOT İLE KALDIRILACAK ?
Damga vergisi brüt fiyat üzerinden hesaplanmaktadır. Hem gelir vergisinin hem de damga vergisinin tıpkı anda yalnızca taban fiyata kadar olan gelirler üzerinden kaldırılacak olması, uygulamanın üstte açıklanan ikinci formül ile yapılacağını göstermektedir. Seçilecek usul ile aylık brüt fiyat, eksik günlerde ise günlük brüt fiyatın çalışılan gün sayısıyla çarpılmasıyla bulunacak fiyat damga vergisi matrahından düşülecektir.
GELİR VERGİSİ VE DAMGA VERGİSİNİN KALDIRILMASININ PATRON MALİYETİNE TESİRİ NEDİR ?
Personelleri ile brüt fiyat üzerinden anlaşan patronlar gelir vergisi ve damga vergisi meblağlarını brüt fiyattan kesinti yaparak emekçilere hesaplanan net fiyatı ödemektedir. Öteki bir tabirle gelir vergisi ve damga vergisi emekçi için bir maliyet olup, hali hazırda görülenin kaldırılması emekçi gelirine katkı sağlamaktadır.
Personelleri ile net fiyat üzerinden anlaşan patronlar gelir vergisi ve damga vergisi fiyatlarını kendileri üstlendiklerinden minimum fiyattan gelir vergisinin ve damga vergisinin kaldırılması ile yıllık 51.496,00 TL maliyet avantajı elde edeceklerdir.
DOLAR BAZINDA TABAN FİYATA NE KADAR ARTIRIM YAPILDI ?
Net taban fiyat 2020 yılı ocak ayında 384 USD’ydi. 16.12.2021 tarihi itibariyle belirlenen minimum fiyat 280 USD’ye tekabül etmektedir.
MİNİMUM FİYATTAN KALKAN GELİR VERGİSİ İLE DEVLETİN VERGİ KAYBI NE KADAR OLACAK?
TÜİK in “İstatistiklerle Aile 2020” çalışmasından yola çıkarak 2021 yılında taban ücretliler için hesaplanıp gelir vergisinden mahsup edilen minimum geçim indirimi fiyatı 24 milyar TL civarında olacağı kestirim edilmektedir.
Ülkemizde yaklaşık 5 milyon taban fiyatlı çalışan bulunmaktadır. 2021 yılı için minimum ücretliden kesilen gelir vergisinin ise 29 milyar TL civarında olacağı iddia edilmektedir.
Halrehberaydin.comzırda minimum geçimi uygulamasıyla vazgeçilen gelir vergisi 5 milyar TL civarındadır.
2021 yılı için elde edilecek iddiası damga vergisi meblağı 1,75 milyar TL civarındadır.
Yalnızca 2021 sayılarına nazaran 2022 yılında devletin vazgeçtiği vergi geliri 6,75 milyar TL olacaktır.
