Minimum fiyat, liradaki çöküş ve enflasyondaki artışla süratle eridi. Fakat hayat pahalılığının geçim sıkıntısını yeterlice zorlaştırdığı devirde Türk-İş, ocak ayında açlık sonunu 4 bin 249 lira 95 kuruş olarak açıkladı. Sendika sayısının, en düşük fiyatın 3 lira …
Minimum fiyat, liradaki çöküş ve enflasyondaki artışla süratle eridi. Lakin hayat pahalılığının geçim kaygısını düzgünce zorlaştırdığı devirde Türk-İş, ocak ayında açlık sonunu 4 bin 249 lira 95 kuruş olarak açıkladı. Sendika sayısının, en düşük fiyatın 3 lira 45 kuruş altında kalması ‘Asgari fiyat gözetilerek ince hesap yapıldı’ yorumlarına yol açtı. Aralık ayında yüzde 25 yükselen açlık hududunun bu defa yüzde 5’te kalması ise dikkat çekti.
‘VATANDAŞ KALAN 3 LİRA 45 KURUŞLA KİRAYI MI ÖDESİN, FATURALARI MI’
Her kesitten ‘Vatandaş elinde kalan 3 lirayla kirayı mı ödesin faturaları mı’ tenkitleri yapıldı. Uzmanlar ve muhalefet de hükümetin sorumluluğunu işaret etti: Açlık sonu 4 bin 249 TL, minimum fiyat 4 bin 250 TL. Bunlar daima tesadüf! Artırımlı taban fiyat açlık sonunun üzerinde bir ay kalabildi. O da 4 TL. Dört kişilik ailede üç kişi çalışsa yeniden fakir.
Enflasyondaki yükseliş açık hududunda yaygınlaşma mümkünlüğünü artırıyor. Temel sorun yoksulluk artışı.
TÜRK-İŞ’E NAZARAN AÇLIK SONDA KALDI
Türk Lirası süratle kıymet kaybederken, enflasyonda da rekor artış devam ediyor. Memleketler arası kuruluşlar aylık enflasyonda en az 10 puanlık artış beklerken bu oran Türk-İş’e nazaran sonda kaldı. Türk-İş ocak ayı açlık ve yoksulluk hududu araştırması’na nazaran, geçen ay yüzde 25,75 artarak 4 bin 13 lira olan açlık sonu bu ay yüzde 5,9 artışla 4 bin 250 lira oldu. Net taban fiyat yüzde 50,51 oranında artarak 4 bin 253 lira olmasına karşın açlık hududuyla ortasındaki fark 3 lira 45 kuruş olarak kaydedildi.
İktisat idaresinin aldığı yanlış kararların faturası her geçen gün biraz daha ağırlaşıyor. Yapılan hesaplar çarşı pazardakiyle uyuşmadığı için ekonomik yangın söndürülemiyor. TL’nin kıymet kaybı, yüksek enflasyon açlık ve yoksulluk sonunun artmasına neden oluyor.
Türkiye Emekçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) 2022 Ocak ayı Açlık ve Yoksulluk Hududu Araştırması’nın sonuçlarını açıkladı. Araştırmaya nazaran, ithalata bağımlılığı yüksek ziraî girdilerdeki artışlar ve piyasadaki yüksek enflasyon beklentisi nedeniyle besin fiyatları bu ay artmaya devam etti.
Türk-iş’e nazaran geçen ay yüzde 25,75 artarak 4 bin 13 lira olan açlık sonu bu ay yüzde 5,9 artışla 4 bin 250 lira oldu.Dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması meblağı (açlık sınırı) 4 bin 249.95 TL’ye, besin harcaması ile giysi, konut (kira, elektrik, su, yakıt), ulaşım, eğitim, sıhhat ve gibisi muhtaçlıklar için yapılması mecburî öbür aylık harcamalarının toplam fiyatı (yoksulluk sınırı) 13 bin 843,50 TL’ye, bekâr bir çalışanın ‘yaşama maliyeti’ ise aylık 5bin 587,79 TL’ye yükseldi.
Net yüzde 50 oranında artışla 4 bin 253,40 TL olarak ilan edilen yeni yıl minimum fiyatı, yaklaşık altı hafta sonra (yılın birinci ayında) dört kişilik hanenin sağlıklı ve istikrarlı beslenmesini sağlayan besin harcaması fiyatı olan açlık sonu ile tıpkı seviyeyi tekrar yakaladı. Türk-İş’in 35 yıldır nizamlı olarak yaptığı Açlık ve Yoksulluk Sonu Araştırmasına nazaran, minimum fiyat Ocak ayında, açlık hududunun sırf 3 lira 45 kuruş üzerinde kaldı. Türk-iş aylık artışı yüzde 5,9 olarak açıklarken, memleketler arası kuruluşlar ise enflasyonda en az yüzde 10 puanlık artış öngörüyor.
‘TÜRKİYE’DE OCAKTA ENFLASYON YÜZDE 48’İ AŞACAK’
Unicredit Türkiye için enflasyon değerlendirmesini açıkladı. Banka, ocak ayında yıllık enflasyonun yüzde 48,2’ye çıkmasını beklediklerini belirtirken Manşet enflasyondaki yükselişin üçte birinin artan elektrik ve doğalgaz fiyatlarından geleceğini belirtti.
Unicredit, müşterileriyle paylaştığı bir notta Ocak ayında enflasyonun aylık bazda yüzde 10,7 artarak yıllık yüzde 48,2’ye çıkmasını beklediklerini söyledi. Manşet enflasyondaki yükselişin üçte birinin artan elektrik ve doğalgaz fiyatlarından geleceğini belirten banka, alkol ve tütünün ise enflasyona 1,1 yüzde puan ekleyebileceğini söyledi.
Çekirdek enflasyonda ise aylık yüzde 7 yükseliş bekleyen banka, yıllık çekirdek enflasyonun yüzde 39,5’e ulaşmasını beklediklerini belirtti. Unicredit, makul eserlerden oluşturdukları sepetteki değişime nazaran Ocak ayında besin fiyatlarındaki artışın yüzde 8,5 olacağını düşündüklerini tabir etti. Yıllık enflasyonun artmaya devam edeceğini düşünen banka, 2022’nin son iki ayına kadar enflasyonun yüzde 55 düzeylerinde kalacağını sonrasında baz tesirinin devreye girmesizle 2022 sonunda yüzde 37 olacağını vurguladı.
BESİNDE YENİ REKOR
Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin besin için yapması gereken taban harcama fiyatındaki artış bir evvelki aya nazaran yüzde 3,71, son 12 ay itibariyle yüzde 59,67 oranında bir artış hesaplandığı belirtildi. Bu oran araştırma tarihinin en yüksek yıllık besin enflasyonu olarak kaydedildi. Konfederasyonun açıklamasında, “Döviz kurlarının son büyük doruğundan sonra geçen ay yüzde 25’e yakın bir artış gören besin fiyatlarında, yine paha kazanan Türk lirasının olumlu tesiri market ve pazarlara neredeyse hiç yansımadı” tabirleri kullanıldı.
Türk-iş hesaplamasında temel alınan ve direkt piyasadan derlenen fiyatlara nazaran, Süt fiyatlarında Ocak ayının birinci haftasında promosyon indirimler yapılsa da ay sonunda, geçen ay olduğu üzere tekrar litrede 12 TL düzeylerine çıktı.
Dana kıyma, kuşbaşı et ve balık fiyatı az bir artış gösterirken kuzu kuşbaşı fiyatında yüzde 15’lik artış gözlemlendi. Ekmeğin fiyatında bu ay bir değişim gözlemlenmedi. Öbür yandan, önümüzdeki aylarda simitle birlikte ekmek fiyatlarında da –yükselen girdi maliyetleri nedeniyle- artış olması ihtimali kamuoyunda tartışılmaya başlandı. Taze sebze-meyve ortalama fiyatları bu ay yeniden artış gösterdi. İçerisinde lahana, ıspanak üzere yeşil yapraklıların olduğu zerzevat kümesi ile maydanoz, kıvırcık üzere salata yeşilliklerinin olduğu zerzevat kümesinde artış tesirli oldu.
‘ARADAKİ FARK 3 TL 45 KURUŞ’
Türk-iş’in açıkladığı açlık ve yoksulluk hududu datalarını pahalandıran Gelecek Partisi İktisat Siyasetleri Lideri Kerim Rota, minimum fiyatla açlık hududu ortasında 3 lira 45 kuruş farkın kaldığını vurgulayarak ‘’ Türk-İş’e nazaran ocak ayında dört kişilik bir ailenin sağlıklı, istikrarlı ve kâfi beslenebilmesi için yapması gereken aylık besin harcaması fiyatı (açlık sınırı) 4 bin 249,95 TL dir. Yarın hesaplara geçecek taban fiyat 4 bin 253,40 TL dir. Ortadaki fark 3,45 TL’’ dedi. Gelecek Partisi Kurucular Şurası Üyesi Selçuk Özdağ ise ‘’ Açlık sonu ocak ayında 4bin 249 TL olarak ölçülmüş. Hükümet taban fiyatı ne kadar yapmıştı. 4 bin 250 TL. Bunlar daima tesadüf.! Bu ortada yoksulluk hudut da 13 bin 843 TL olarak tespit edilmiş’’ tabirlerini kullandı.
‘ASGARİ FİYAT BİR AY GEÇMEDEN AÇLIK SONUYLA EŞİTLENDİ’
Türk-iş’in açıkladığı açlık hududuyla minimum fiyat ortasında 3 lira 45 kuruş kalmasına reaksiyonler geldi. CHP Adana Milletvekili Burhanettin Bulut toplumsal internet hesabından yaptığı değerlendirmede ‘’Fahiş artırımlar sonrası taban fiyat, daha 1 ay bile geçmeden açlık sonuyla eşitlendi. Dört kişilik ailenin açlık hududu 4 bin 250 liraya, yoksulluk sonu 13 bin 843 liraya yükseldi’’ sözlerini kullandı. Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Bülent Şahinalp ise açlık sonunun minimum fiyata yetiştiğinin altını çizerek ‘’Türk-İş Ocak Araştırmasına nazaran; 4 kişilik ailenin sağlıklı, istikrarlı beslenmesi için gerekli aylık besin harcaması açlık sonu 4 bin 249,95 TL. Besin harcaması, giysi,konut,ulaşım gereksinimleri için mecburî harcama yoksulluk sonu 13 bin 843,50 TL oldu’’ dedi.
‘YOKSULLUK EN TEMEL SORUNUMUZ’
Açlık ve yoksulluk hududu sayılarını kıymetlendiren ekonomistler enflasyon artışıyla birlikte açlık hududunun yaygınlaşma olaslığının da artığını belirtti. Ekonomist Doç. Dr. Baki Demirel toplumsal internet hesabından yaptığı değerlendirmede ‘’Yoksulluk sonu, 13 bin 843 TL. Türkiye’de ortalama fiyatların taban fiyata yakın olduğu düşünüldüğünde yoksulluğun yaygınlaştığını söylemek yanlış olmaz. Enflasyonun artış eğilimi, açlık hududunda bir yaygınlaşma mümkünlüğünü da artırıyor. Yoksulluk artışı en temel sorunumuz’’ sözlerini kullandı.
Karar Gazetesi muharriri ekonomist Doç. Dr. Oğuz Demir ise ‘’ Türk-iş açlık hududunun 4 bin 249 TL’ye, yoksulluk sonunun ise 13 bin 843 TL’ye yükseldiğini açıkladı. Artırımlı minimum fiyat açlık sonunun üzerinde yalnızca 1 ay kalabilmiş oldu. O da 4 TL! Yoksulluk sonu da 3 minimum fiyatın üzerinde! 4 kişilik ailede 3 kişi çalışsa yeniden yoksul’’ dedi. Ekonomist Cem Oyvat ise Türk-iş sayılarını kıymetlendirerek ‘’Ocak 2021 taban fiyatı 2bin 825 TL. Türkiş’in 4 kişilik aile için hesapladığı açlık hududu 2 bin 662.52TL. Minimum fiyat, açlık hududunun yüzde 6,1 üzerinde. Ocak 2022 taban fiyatı 4 bin 253 TL. Türk-iş’in açlık sonu 4 bin 249 TL. Taban fiyat, açlık sonunun yalnızca yüzde 0.8 üzerinde’’ yorumunu yaptı.
