Devlet mesleğini koruma altına aldı ama çırak yetişmiyor

Aydın’ın Efeler ilçesinde 42 yıldır yorgancılık yapan Ali Osman Demir (54), çocukluk yıllarında başladığı mesleği devlet tarafından muhafaza altına alınsa da yetiştirecek çırak bulamıyor.

EFELER, AYDIN (rehberaydin.com) – Aydın‘ın Efeler ilçesinde 42 yıldır yorgancılık yapan Ali Osman Demir (54), çocukluk yıllarında başladığı mesleği devlet tarafından müdafaa altına alınsa da yetiştirecek çırak bulamıyor. Önemli̇ Ölçüde hayallerinden birisinin de ustalığını genç jenerasyonlara aktarabilmek olduğunu söz eden Özdemir; “Keşke 2 çocuk gelse de eğitebilsem, mesleğimi onlara aktarabilirsem” dedi.

Aydın’ın son yorgan ustalarından biri olan 54 yaşındaki Ali Osman Özdemir, çırak bulamazsa, bilhassa soğuk havaların vazgeçilmezi olan pamuk yorganlar yerini elyaf yorganlara bırakacak. Mesleğe başladığında Efeler’de 23 usta olduklarını şimdilerde ise 6 usta kaldıklarını tabir eden Özdemir, mesleklerinin son temsilcileri olduklarını belirterek, kıymetli ölçüde sorunlarının çırak yetişmemesi olduğunu söyledi.

Çocukluk devrinde çırak olarak mesleğe başladığını ve bir işi severek yapmanın kıymetli olduğunu söz eden Özdemir; “1979 yılında çırak olarak bu işe başladım. Esasen muhakkak bir yaştan sonra bizim bu mesleği öğrenemezsin. Ufakken eğitimini almak lazım. Birde öğrenmek insanın içinde olacak. Zira sevmeden hiçbir iş yapılmaz. Bir iş ile 2 gün uğraşan insan sayısı çok az. O yüzden bizim meslek sevmeden yapılmaz. Biz 2 gün emek veriyoruz, bir yorgan imaline. Herkes yapamaz. Genelde bahar ve yaz aylarında düğün işleri çoğalınca bizim de işimizde hareketlilik başlar. Kış aylarında da havaların soğuması ile iş oluyor ancak yaz aylarının yarısı kadar olur” dedi.

Artık eskisi üzere ipekli yorganlara ilgi kalmadığını belirten Özdemir; “3 günde biten eserlerimiz de var fakat artık eskisi üzere ilgi kalmadı. Artık daha kolay, günlük kullanıma uygun şeyler yaptırıyorlar. Yaklaşık 800 TL civarında bir yorganın maliyeti. Haliyle vatandaşa ağır geliyor. Yılbaşından bu yana toplasan en fazla 6 tane ipekli yorgan diktim. Geri kalanı daima hazır, fantazi şeyler. Artık vatandaş ekonomiyi daha önde tutuyor. Kolay olsun ucuz olsun diyor” dedi.

“Daha fazla bu işi yapacağımız meçhul”

Efeler’de yorgancı ustası olarak yaklaşık 6 kişi kaldıklarını ve mesleğin son temsilcileri olduğunu söz eden Özdemir; “1988 yılında birinci dükkanımı açtım. O vakitlerde 23 tane yorgancıydık, artık ise kala kala 6-7 tane usta kaldık. O vakit nüfus 90 bindi, artık 300 bin. Bu nüfusa karşın oturduğumuz günler de oluyor lakin boş değiliz. Artık bizlerin de çok fazla bu işi yapacağımız meçhul. Bir 10 sene daha bu işi götürürmüyüz bilmiyorum” dedi.

Son çırağını 20 sene evvel yetiştirdiğini kelamlarına ekleyen Özdemir; “Bizler artık sonuz. 20 sene oldu bir çırak yetiştiremeyeli. En son yetiştirdiğim bir kalfam vardı, Efeler’de şu an en genç yorgancı ustası o var. Artık hem eş dost işi olur hem de mekanımızı biraz daha tutabilir miyiz ayakta, onun derdindeyim” dedi.

“Bizden sonra usta kalmayacak”

Kaybolmaya yüz tutmuş meslekler kapsamında devlet tarafından müdafaa altına alındıklarını söz eden Özdemir; “Yaklaşık 3-4 sene oldu devlet bizi müdafaa altına aldı, muafiyet dokümanı verdi, 3 senede bir yeniliyoruz. Tükenen meslekler kapsamında birinci evvel bu kümeye dahil edilenlerdeniz. Nalbant, semerci, keçe işi yapanlar üzere 5-6 meslek kümesini devlet muhafaza altına aldı. Ayakkabı tamircisi üzere daha birçok ustalık gerektiren mesleklerin de bu kapsama alınacağını düşünüyorum. Zira artık çırak yetiştiremiyoruz. Keşke gelse de 2 tane çocuk mesleğimizi onlara aktarabilsek. Bu mesleği götürseler lakin yok. Mkent aydın haberlerilesef artık altın bilezik yok. Aslında bir çocuk okul hayatına başladığı vakit 25 yaşlarına kadar okuyor. 25 yaşındaki bir çocuğu da eğitemezsin. Onlar aslında öbür hayallerin peşinde oluyor. Kendimize yönelik bu üslup bir iş yapalım niyetinde değiller. Temel anne ve babaların çocuklarını çırak olarak göndermemesinden kaynaklanıyor. Evvelce yaz tatillerinde çocuklarını meslek öğrensin, altın bileziği olsun diye yanımıza getirirlerdi. Temel çırak bize köylerden gelirdi ancak orada da gelmiyor artık. Önemli̇ Ölçüde kederim çırak yetiştirememek. Keşke yetiştirsek. Yarın bizler de gittikten sonra bu kadar insanın işini kim görecek. Hal bu türlü olunca bizden sonra usta kalmayacak, herkes mecburen hazıra yönelecek” dedi.

“Elyaflar, pamuğun verdiği huzuru vermez”

Pamuk ile yapılmış yatak, yorgan ve yastıktaki keyif ve huzuru, elyaf tiplerinden üretilen hiçbir yatak ve yorganın veremeyeceğini belirten Ali Osman Özdemir; “Elyaf çeşitleri sentetik, petrol katkılıdır. Tarladan gelmiş bir pamuktan yapılan yorganla asla muadil değildir. Pamuktan yapılan eserler daha sağlıklı, terletmez, yakmaz. Bilhassa yastık kısmında pamuktan şaşılmaması gerekir. Elyaf tiplerinin yalnızca yıkanabilir özelliği vardır, geri kalanı sıhhat istikametinden sıfırdır. Yıkanabilir olması insanların pratiğine geliyor. Pamuk yıkanmaz. Pamuğu bize getirecekler. Biz havalandırıp kabartacağız, hallaçlayacağız. Birebir vakitte elyaf tipleri pamuğun verdiği keyif ve huzuru da vermez” dedi. – AYDIN